Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Choose an application

• Reference Manager
• EndNote
• RefWorks (Direct export to RefWorks)

Deze thesis onderzocht de toepassing van kortdurende systemische groepsgezinstherapie in de behandeling van opgenomen patiënten met majeure depressie. Hoofdstuk 1 opent met een algemene inleiding. De gevolgen van een majeure depressie op het gezin en de rol die gezinnen spelen op het verloop van de depressie worden besproken. Speciale aandacht gaat hierbij uit naar de invloed van de partnerrelatie. De verschillende empirische partnerrelatie- en groepsgezinsmodellen voor depressie worden vervolgens aangehaald. Dit hoofdstuk geeft verder een historisch overzicht over de ontwikkelingen van groepsgezinstherapie in de behandeling van psychiatrische en somatische stoornissen. Vervolgens worden de verschillende toepassingen van groepsgezinstherapie in het UZLeuven beschreven. Dit hoofdstuk eindigt met de verschillende doelstellingen en bijhorende hypothesen van deze thesis. In hoofdstuk 2 wordt het kortdurende systemische groepsgezinsmodel (de familiediscussiegroep) die gebruikt wordt in de behandeling van opgenomen depressieve patiënten in detail beschreven. Het conceptueel therapeutische kader met de integratie van systemische therapie, sociaal constructionistische en narratieve ideeën en het gezinssysteem-ziekte model wordt uitvoerig uitgelegd. De gelijkenissen en verschillen met andere gezinsinterventies voor depressie worden aangehaald en de specifieke aanpassingen van het familiediscussiegroepmodel voor depressie beschreven. Verder komen in dit hoofdstuk de therapeutische doelstellingen en de praktische organisatie van de groep aan bod. Het behandelingsprotocol en de therapeutische processen in deze groepen worden uitvoerig beschreven aan de hand van een aantal klinische vignetten. Het hoofdstuk eindigt met een aantal observatie en dilemma's van het gebruikte groepgezinsmodel. Hoofdstuk 3 geeft een weerslag van het crossectioneel onderzoek naar de psychosociale kenmerken van de depressieve paren die deelnamen aan de gezinsinterventiestudie. Het huidig onderzoek naar de relatie tussen partnerrelatietevredenheid en majeure depressie wordt uit de doeken gedaan. De rol van hechtingsstijl en conflictcommunicatie komt hierbij aan bod. 77 paren die deelnamen aan de gezinsinterventiestudie werden vergeleken op vlak van relatietevredenheid, hechtingsstijl, psychologische stress en conflictcommunicatie met leeftijd en gendergematchte niet klinische paren. De depressieve patiënten rapporteerden meer psychologische problemen, meer relatieproblemen, meer onzekere hechtingsstijlen dan hun partners en de controle paren. De partners van de patiënten waren meer tevreden over hun relatie dan de patiënten en de controleparen. De depressieve paren vertoonden meer vermijdende en minder constructieve communicatie bij conflicten vergeleken met de controleparen. De psychologische problemen en de vermijdende hechtingsstijl waren meer uitgesproken wanneer het een vrouwelijke patiënt betrof. De resultaten en de beperkingen van het onderzoek worden verder uitvoerig besproken. Hoofdstuk 4 geeft de resultaten weer van de gerandomiseerde klinische studie die de effectiviteit van systemische gezinstherapie en systemische groepsgezinstherapie onderzocht in de behandeling van depressie van opgenomen patiënten. Na een korte review van verschillende psychosociale interventies bij depressie volgt de beschrijving van de studie. 88 opgenomen depressieve patiënten werden gerandomiseerd over drie verschillende behandelingscondities namelijk de gewone opnamebehandeling (N=25), de opnamebehandeling in combinatie met gezinstherapie (N=25), en de opnamebehandeling in combinatie met groepsgezinstherapie (N=35). De resultaten tonen dat zowel de groepsgezinstherapie als de gezinstherapie na 15 maanden leidde tot significant hogere percentages van behandelingresponders (49% vs 24% vs 9%) en meer patiënten die geen anti-depressieve medicatie meer namen (26% vs 16% vs 0%) vergeleken met de gewone opnamebehandeling. Verder merkten de partners in beide familiecondities de verbetering van de patiënt significant sneller op vergeleken met de partners in de opnamebehandelingconditie op 3 maanden. De resultaten worden verder uitvoerig in dit hoofdstuk besproken evenals de beperkingen van de studie. Hoofdstuk 5 beschrijft een processtudie naar helpende en storende factoren in gezinsgroepen voor depressie. Zowel de depressieve patiënten als hun partners rapporteerden de aanwezigheid van verschillende therapeutische factoren zoals groepscohesie, verschillende observationele processen en het advies van de therapeut. Ook werden de therapeutische factoren meer frekwent door hen vermeld naarmate het aantal sessies toenam. Enkele verschillen in therapeutische factoren tussen de patiënten en de partners werden gevonden. Een aantal therapeutische factoren zoals modeling en advies van de therapeuten waren geassocieerd met daling van de depressieve klachten op 15 maanden. Storende en niet-helpende factoren werden zelden door de patiënten en hun partners vermeld. Beide groepen waren tevreden over wat de groepsgezinstherapie hen bijbracht voor henzelf, hun partner en hun familie. De resultaten van deze studie wijzen op welke factoren het best door de therapeuten in groepsgezinstherapie voor depressie worden benadrukt. Hoofdstuk 6 eindigt met een discussie over de verschillende studies heen. De resultaten van de verschillende studies van deze thesis worden besproken. De belangrijkste methodologische tekortkomingen van deze thesis komen aanbod. Enkele aanbevelingen voor toekomstig onderzoek en de klinische praktijk worden gegeven. This thesis investigated the application of a brief systemic multi-family group in the treatment of hospitalized patients with major depression. Chapter 1 contains the introduction of this thesis. The impact of major depression on the family unit and the role that families may play in the course of the depression are explained. Hereby, special attention is paid to the marital relationship. Several psychosocial interventions for depression including different couple interventions and multi-family groups, are described. This chapter also provides a brief historical overview of multi-family group therapy with three major developments of multi-family work in the treatment of psychiatric and non-psychiatric illnesses. After the description of the development of different multi-family group models at the University Hospital Leuven, the objectives and hypotheses of this thesis are given. Chapter 2 describes in detail the brief systemic multi-family group model (e.g. the family discussion group) for hospitalized patients with major depression and their family members. The therapeutic foundations with the integration of elements of systemic therapy, social constructionistic and narrative concepts and the family systems-illness model are explained as wel as the adoption of the specific group format combining marital group sessions and family group sessions. Similarities and differences with other family interventions for depression are discussed. The therapeutic goals and the organization of the group are provided. The treatment protocol and the therapeutic processes are described separately for the seven group sessions and they are illustrated by a number of clinical vignettes. This chapter ends with some observations and dilemmas regarding the multi-family group for depression. Chapter 3 describes a cross-sectional study investigating different psychosocial characteristics of the depressed couples, which participated in the treatment intervention study. The strong relationship between major depressive disorder and marital dissatisfaction are discussed. The role of possible mediating factors such as attachment style and conflict communication, are explained. The presented study aims to investigate whether couples with a depressed partner and non-clinical couples differ in marital satisfaction, attachment style, psychological distress and conflict communication. Seventy-seven couples, which participated in the family treatment study were compared with 77 age- and gender-matched nonclinical couples. The results showed that depressed patients reported more psychological distress and attachment difficulties and less marital satisfaction than their partners and the nonclinical couples. Further, the partners of the depressed patients perceived their relationship as more satisfying than the patients and the nonclinical couples. The depressed couples also reported less mutual constructive and more mutual avoidant conflict communication compared to the nonclinical couples. Finally, female depressed patients reported higher levels of psychological symptoms and were more avoidant attached than male patients. The results and the limitations of the study are further discussed. Chapter 4 decribes the results of a RCT comparing multi-family group therapy with treatment as usual and single family therapy. First, a review about the effective psychosocial interventions for major depression is provided and the major shortcomings of the current research are discussed. The reported study assesses the efficacy of adjunctive single family and multi-family group therapy within a hospitalized depressed patient population. Eighty-three patients were randomly assigned to: the treatment program as usual (TAU) (n=23), TAU combined with single family therapy (n=25), and TAU combined with multi-family group therapy (n=35). Follow-up assessments were made at 3 months and 15 months. The results of the study show that the multi-family group and single family therapy conditions led to significantly higher rates of treatment responders (49% and 24% vs 9%), and a higher proportion of patients using no antidepressant medication (respectively 26% and 16% vs. 0%) compared to the TAU condition at 15 months. Further, the emotional health of the patient as perceived by their partners was significantly worse in TAU compared to both family therapy treatments at 3 months. The results are further discussed as well as the limitations of the study. Chapter 5 describes a study investigating helpful and disturbing factors in multi-family groups with hospitalized, depressed patients and their family members. The results show that both patients and their partners reported the occurrence of different therapeutic factors such as the cohesion of the group, different observational processes, and guidance from the therapist. The frequency of the therapeutic factors seem to increase for both the patients and their partners as the group sessions progressed. Several differences of therapeutic factors were found between the patients and their partners. Further, different therapeutic factors such as modeling and guidance from the therapist were found to be related with improvement of depressive symptoms of the patient. Finally, the group members mentioned relatively few unhelpful or disturbing events and were satisfied with the treatment gains for themselves, their partner and their family. The results of this study help to provide some insight into which processes are important in multi-family interventions of families living with depression and which processes have to be emphasized by the therapists in treatment. Finally, some recommendations for future research are given. Chapter 6 ends this thesis with a general discussion over the different studies. The findings of the different studies are discussed and attention is paid to the major shortcomings of this thesis. Some recommendations for the clinical practice and future research are given. Groepsgezinstherapie in de behandeling van majeure depressie ('Multi-family group therapy in the treatment of major depression') Een depressieve episode heeft een belangrijke impact op het psychische welzijn van de partner, de partnerrelatie en het gezin van de depressieve patiënt. Verschillende psychosociale interventies voor depressie werden bijgevolg ontwikkeld. Vooral de partnerrelatie-interventies blijken effectief bij ambulante depressieve patiënten met relatieproblemen. Groepsgezinstherapie, het gelijktijdig behandelen van verschillende gezinnen in een groep, wordt tot op heden vooral en met succes toegepast in de behandeling van schizofrenie. Binnen de UZLeuven wordt deze therapievorm reeds jarenlang toegepast in de behandeling van verschillende psychiatrische patiënten. Het leidde tot de ontwikkeling van een eigen kortdurend systemisch groepsmodel, de familiediscussiegroep en een meer lichaamsgeoriënteerde groep, de body-mind groep. In een gerandomiseerde klinische studie werd de effectiviteit van het systemische groepsmodel vergeleken met systemische gezinstherapie en de gewone opnamebehandeling bij opgenomen patiënten met een majeure depressie. Zowel de groepsgezinstherapie als de gezinstherapie leidde na 15 maanden tot significant hogere percentages van behandelingresponders en een lager gebruik van antidepressiva vergeleken met de gewone opnamebehandeling. Ook merkten de partners in de familiecondities de verbetering van de patiënt sneller op. Als helpend in de groepsgezinstherapie vonden de patiënten en hun partners vooral de groepscohesie, de gelijkenis met anderen, het feit dat andere gelijkaardige problemen hebben, en het advies van de therapeut. Ze waren ook tevreden over wat de groepsgezinstherapie hen bijbracht voor henzelf, hun partner en hun familie. Verder rapporteerden de depressieve patiënten voor hun deelname meer psychologische problemen, meer relatieproblemen, meer onzekere hechtingsstijlen dan hun partners en de controle paren. De partners van de patiënten waren meer tevreden over hun relatie dan de patiënten en de controleparen. De depressieve paren vertoonden meer vermijdende en minder constructieve communicatie bij conflicten vergeleken met de controleparen. Dit onderzoek wijst op het nut van gezinsinterventies en meer bepaald groepsgezinstherapie in de behandeling van majeure depressie.